Najpierw na spokojnie przeczytaj to wezwanie, bo z niego dowiesz się m.in. kiedy masz się stawić, w jakim sądzie, w jakiej Sali i o której godzinie. Dodatkowo dowiesz się, kogo sprawa dotyczy i czego sprawa dotyczy. Jeżeli wydaje ci się, że pomimo tych informacji nic o sprawie nie wiesz to i tak musisz pojawić się w sądzie w wyznaczonym terminie, bo w przeciwnym wypadku narażasz się na grzywnę za nieusprawiedliwione niestawiennictwo.

Jeżeli nie jesteś w stanie stawić się w sądzie w wyznaczonym terminie, wówczas powinieneś usprawiedliwić swoją nieobecność informując o tym sąd. Pracodawca ma obowiązek zwolnić cię z obowiązku świadczenia pracy na czas, w którym musisz stawić się w sądzie. Świadek ma prawo żądać od sądu zwrotu wydatków koniecznych, związanych ze stawiennictwem do sądu, a ponadto wynagrodzenia za utratę zarobku. Przewodniczący składu sędziowskiego może przyznać świadkowi zaliczkę na koszty podróży i na utrzymanie w miejscu przesłuchania. Za nieusprawiedliwione niestawiennictwo sąd skaże świadka na grzywnę, po czym wezwie go powtórnie, a w razie ponownego niestawiennictwa skaże go na ponowną grzywnę i może zarządzić jego przymusowe sprowadzenie. To samo dotyczy świadka, który jak już stawił się w sądzie, oddalił się bez zezwolenia przewodniczącego. Niemi i głusi składają zeznania na piśmie lub przy pomocy biegłego.Do przesłuchania świadka niewładającego dostatecznie językiem polskim sąd może przybrać tłumacza. Świadkami nie mogą być:

1) osoby niezdolne do spostrzegania lub komunikowania swych spostrzeżeń;

2) wojskowi i urzędnicy niezwolnieni od zachowania w tajemnicy informacji niejawnych o klauzuli "zastrzeżone" lub "poufne" oraz osoby zobowiązane do zachowania tajemnicy Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli ich zeznanie miałoby być połączone z jej naruszeniem;

3) przedstawiciele ustawowi stron oraz osoby, które mogą być przesłuchane w charakterze strony jako organy osoby prawnej lub innej organizacji mającej zdolność sądową;

4) współuczestnicy jednolici.

Mediator nie może być świadkiem co do faktów, o których dowiedział się w związku z prowadzeniem mediacji, chyba że strony zwolnią go z obowiązku zachowania tajemnicy mediacji.

 

Udając się do sądu musisz zabrać ze sobą dowód osobisty oraz wezwanie na rozprawę, ponieważ zarówno sąd na sali rozpraw, jak i często ochrona w sądzie weryfikują twoją tożsamość. Jak już dotarłeś do sądu i znalazłeś salę rozpraw to musisz zaczekać na wywołanie sprawy przez pracownika sądu. Po wywołaniu sprawy wszystkie osoby wchodzą na salę rozpraw, gdzie sąd sprawdza, kto się stawił. Następnie świadkowie są informowani o tym, że mają opuścić salę i czekać na wezwanie. Gdy przychodzi twoja kolej na przesłuchanie, zostajesz wezwany na salę rozpraw. Sąd poprosi cię na miejsce przeznaczone na przesłuchanie, zazwyczaj to pulpit na środku Sali przed stołem sędziowskim, sprawdza twoją tożsamość, więc przygotuj dowód osobisty. Następnie sąd wypytuje o wiek, zawód oraz stosunek do stron, tzn., czy jesteś spokrewniony czy spowinowacony. Pamiętaj, że nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka, z wyjątkiem małżonków stron, ich wstępnych, zstępnych i rodzeństwa oraz powinowatych w tej samej linii lub stopniu, jak również osób pozostających ze stronami w stosunku przysposobienia. Prawo odmowy zeznań trwa po ustaniu małżeństwa lub rozwiązaniu stosunku przysposobienia. Jednakże odmowa zeznań nie jest dopuszczalna w sprawach o prawa stanu, z wyjątkiem spraw o rozwód. Dlatego, jeżeli jesteś jedną z osób wymienionych powyżej to sąd zapyta cię, czy chcesz zeznawać. Dodatkowo świadek może odmówić odpowiedzi na zadane mu pytanie, jeżeli zeznanie mogłoby narazić jego lub jego bliskich, wymienionych w paragrafie poprzedzającym, na odpowiedzialność karną, hańbę lub dotkliwą i bezpośrednią szkodę majątkową albo jeżeli zeznanie miałoby być połączone z pogwałceniem istotnej tajemnicy zawodowej. Duchowny może odmówić zeznań co do faktów powierzonych mu na spowiedzi. Następnie sąd pouczy cię o tym, że masz obowiązek mówić prawdę i o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Czasami zdarza się, że przed rozpoczęciem zeznań sąd odbiera od świadka przyrzeczenie o tym, że niczego nie zatai i będzie mówił prawdę. Świadek składa zeznanie ustnie, zaczynając od odpowiedzi na pytania przewodniczącego, co i z jakiego źródła wiadomo mu w sprawie, po czym sędziowie i strony mogą zadawać mu pytania. Oznacza to, że możesz na początku swobodnie się wypowiedzieć o tym, jaką masz wiedzę o sprawie. A potem kolejno- najpierw sąd, a potem strony postępowania będą ci zadawać pytania. Pamiętaj, żeby wsłuchiwać się w zadawane pytania i odpowiadać na nie konkretnie. Jeżeli czegoś nie pamiętasz to mów, że nie pamiętasz. Świadek nie musi pamiętać wszystkiego, szczególnie w sytuacji, gdy od jakiegoś zdarzenia minęło dużo czasu.

Pamiętaj również, żeby zabierać głos wyłącznie wtedy, kiedy sędzia cię o to prosi. Odpowiadając na pytania powinieneś zwracać się do sądu, nawet, gdy pytania zadaje strona postępowania. Używaj zwrotu grzecznościowego - Wysoki Sądzie. Zasadniczo świadek zeznaje stojąc, ale w przypadku choroby bądź złego samopoczucia możesz poprosić o możliwość zeznawania na siedząco. Za nieuzasadnioną odmowę zeznań lub przyrzeczenia sąd, po wysłuchaniu obecnych stron co do zasadności odmowy, skaże świadka na grzywnę, ale może również orzecz areszt do tygodnia.