Prawo do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej przez obywateli Ukrainy
Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. poz. 583 z późn. zm.), zwana dalej specustawą, reguluje prawo do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej przez obywateli Ukrainy.Obywatele Ukrainy, którzy legalnie przebywają w Polsce w myśl ww. ustawy mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatele polscy pod warunkiem uzyskania przez obywatela Ukrainy numeru PESEL.
Legalnie przebywający obywatele Ukrainy, to obywatele Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Polski w związku z inwazją Rosji na Ukrainę w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia określonego w przepisach szczególnych i deklaruje zamiar pozostania w Polsce. Osoby takie posiadają prawo do legalnego pobytu w Polsce w okresie 18 miesięcy od dnia 24 lutego 2022 r. czyli do dnia 24 sierpnia 2023 roku i po uzyskaniu numeru PESEL mogą zakładać i prowadzić działalność gospodarczą w Polsce.
Małżonkowie takich osób (bez względu na obywatelstwo), którzy w związku z inwazja rosyjską na Ukrainę przybyli do Polski, po uzyskaniu numeru PESEL również mają prawo do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej na takich samych zasadach.
W celu uzyskania numeru PESEL niezbędnego do rejestracji działalności gospodarczej, obywatel Ukrainy, powinien wystąpić o nadanie takiego numeru w dowolnym urzędzie gminy na terytorium Polski.
Po uzyskaniu numeru PESEL, obywatel Ukrainy chcący prowadzić działalność gospodarczą, musi się zarejestrować w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej - CEIDG, czyli w rejestrze przedsiębiorców prowadzących w Polsce jednoosobową działalność gospodarczą, chyba, że planuje prowadzić działalność nierejestrową, jeżeli przychody z takiej działalności nie przekraczają w żadnym miesiącu 50% minimalnego wynagrodzenia (w 2022 roku minimalne wynagrodzenie wynosi 3010 zł, czyli twoje przychody w 2022 roku nie mogą przekroczyć 1505 zł.
Specustawa zastrzega, że działalność gospodarcza zostanie wykreślona z CEIDG, kiedy pobyt cudzoziemca w Polsce przestanie być legalny, np. po upływie 18 miesięcy od 24 lutego 2022 roku, po upływie ważności przedłużonych tytułów pobytowych, czy np. w okresie 18 miesięcy, licząc od dnia 24 lutego 2022 roku, cudzoziemiec opuści terytorium Polski na dłużej niż 1 miesiąc.
Przedsiębiorca, również zarejestrowany w CEIDG na mocy specustawy podlegać będzie wykreśleniu z CEIDG z urzędu, w drodze decyzji administracyjnej ministra właściwego do spraw gospodarki, w przypadku:
1) stwierdzenia trwałego zaprzestania wykonywania przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej;
2) utraty przez przedsiębiorcę uprawnień do wykonywania działalności gospodarczej przysługujących na podstawie art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.