Podstawą zasiedzenia jest posiadanie samoistne, czyli faktyczne władanie rzeczą jako właściciel, jednocześnie formalnie nim nie będąc.
Odnosi się ono do tych praw, z którymi wiąże się z władzą nad rzeczą. Rzeczy, które ze swojej natury nie mogą być przedmiotem własności (np. części składowe, które, nie zostały zgodnie z prawem, "wyodrębnione"), nie mogą być przedmiotem zasiedzenia, np. pokój w hotelu, czy pokój w mieszkaniu.
Przedmiotem zasiedzenia może być: - własność nieruchomości, - służebność przesyłu, - służebność gruntowa (nigdy służebność osobista - art. 304 K.c.),- użytkowanie wieczyste (ale tylko już wcześniej ustanowione), - własność rzeczy ruchomej - tylko osoba będąca w dobrej wierze. W Kodeksie cywilnym nie ma definicji zasiedzenia nieruchomości.
W art. 172 §1 czytamy, że „posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie)”. Z kolei §2 precyzuje, że „po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze”. Zaś §3 dodaje, że „nabyć nieruchomość rolną (…) przez zasiedzenie może jedynie rolnik indywidualny, jeżeli (…) powierzchnia nabywanej nieruchomości rolnej wraz z nieruchomościami rolnymi stanowiącymi jego własność nie przekroczy 300 ha użytków rolnych”.Kodeks cywilny do zasiedzenia nieruchomości wymaga upływu czasu, od momentu objęcia rzeczy w posiadanie: - lat dwudziestu dla posiadacza samoistnego w dobrej wierze - lat trzydziestu przy złej wierze.
Zasiedzenie następuje po spełnieniu ustawowych przesłanek w postaci wskazanych powyżej tj. posiadania samoistnego oraz upływu odpowiedniego czasu. Wymaga to jednak sądowego potwierdzenia. Wniosek o stwierdzenie zasiedzenia własności nieruchomości należy złożyć w sądzie rejonowym w wydziale cywilnym, właściwym dla miejsca położenia nieruchomości. Można to zrobić osobiście w biurze podawczym sądu, ale wysłać taki wniosek za pośrednictwem poczty (najlepiej listem poleconym). Do wniosku trzeba załączyć tylu kopii wniosku wraz z załącznikami, ilu jest uczestników postępowania, a także znaczek opłaty wpisu stałego. Poza tym do wniosku dołączamy wypis z księgi wieczystej, a zwykle informacje o braku księgi wieczystej oraz dowody na potwierdzenie swoich twierdzeń o władaniu rzeczą, jak właściciel przez wymagany okres czasu. Mogą to być świadkowie obserwujący dokonywanie na nieruchomości inwestycji lub dowody z dokumentów. Często występującymi dowodami są wypisy z ksiąg parafialnych lub urzędowych gromadzonych w Urzędach Gminy.
Od wniosku o zasiedzenie nieruchomości sąd pobierze 2 tys. zł (wpis stały), ale w przypadku trudnej sytuacji materialnej można wnioskować i zwolnienie z tej opłaty. Możliwe jest również wnioskowanie o zwolnienie z opłat samych ogłoszeń lub opinii biegłych.
Skutkiem zasiedzenia jest pierwotne nabycie własności , które następuje z mocy prawa i orzeczenie stanowi podstawę wpisu nowego właściciela do księgi wieczystej. Z drugiej strony upływ terminu zasiedzenia powoduje utratę prawa przez dotychczasowego właściciela.
Zobacz także:
Coraz częściej kupujemy towary w sklepach internetowych. Powody są różne, niejednokrotnie niższe ceny, możliwość zamawiania towaru o każdej porze dnia i nocy.
Należy jednak pamiętać, że…