W dniu 27 maja 2019 r. Prezydent RP podpisał nowelizację ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz. U. z 2018 r., poz. 1405 t.j. wraz późn. zm, dalej: „u.k.u.r.”), której zasadniczym celem jest zmniejszenie ograniczeń w obrocie nieruchomościami rolnymi. Poniżej przedstawione zostaną najistotniejsze zmiany wprowadzone nowelizacją ustawy.

 

1. Złagodzenie wymogu nabywania nieruchomości rolnych wyłącznie przez rolników.

Nowelizacja utrzymuję zasadę, zgodnie z którą nieruchomość rolną może nabyć co do zasady jedynie rolnik indywidualny, zwiększono jednakże katalog wyjątków. Zgodnie ze znowelizowanym art. 2a ust. 3 pkt 1a u.k.u.r., podmiot niebędący rolnikiem indywidualnym może nabyć nieruchomość rolną, której powierzchnia jest mniejsza, nie jak poprzednio 0,3 ha, a obecnie 1 ha. Wymóg nabycia nieruchomości przez rolnika indywidulanego wyłączono także w przypadku nabycia nieruchomości m.in. w toku postępowania egzekucyjnego i upadłościowego, zniesienia współwłasności, podziału majątku wspólnego po ustaniu małżeństwa, działu spadku, podziału, przekształcenia bądź łączenia spółek prawa handlowego.

2. Skrócenie okresu obowiązkowego prowadzenia gospodarstwa rolnego.

Zgodnie z art. 2b ust. 1 u.k.u.r. nabywca nieruchomości rolnej musi prowadzić gospodarstwo rolne, w skład którego weszła nabywana nieruchomość, jak też nabyta nieruchomość nie może być zbyta ani oddana w posiadanie innym podmiotom przez okres 5 lat (poprzednio okres ten wynosił 10 lat). Przy czym zgodnie z art. 2b ust. 3 u.k.u.r. sprzedaż lub oddanie w posiadanie nabytej nieruchomości przed upływem 5 lat będzie możliwe za zgodą wyrażoną w formie decyzji administracyjnej dyrektora Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. W niektórych przypadkach nabywca nieruchomości rolnej będzie mógł zbyć lub oddać w posiadanie nieruchomość rolną przed upływem 5-letniego okresu wskazanego powyżej i bez konieczności uzyskania zgody dyrektora Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Przypadki te określone zostały w art. 2b ust. 4 pkt 2 u.k.u.r. i art. 2b ust. 4 pkt 3 u.k.u.r. -zbycie nieruchomości rolnej przed upływem okresu i bez uzyskania decyzji dotyczyć będzie nieruchomości rolnej nabytej w wyniku dziedziczenia, działu spadku lub zapisu windykacyjnego oraz nieruchomości o powierzchni do 1 ha znajdującej się w granicach administracyjnych miast.

3. Ograniczenie możliwości stosowania prawa pierwokupu przez Krajowy Ośrodek Wsparcia

Rolnictwa.

Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami prawa Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa działającemu na rzecz Skarbu Państwa przysługuje prawo pierwokupu udziałów i akcji w spółce prawa handlowego, która jest właścicielem lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości rolnej o łącznej powierzchni co najmniej 5 ha, a nie jak poprzednio praktycznie bez żadnych ograniczeń powierzchniowych. Nie dotyczy to jednakże prawa pierwokupu Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa względem nieruchomości rolnych znajdujących się w granicach miast. W tym zakresie Ustawodawca utrzymał w mocy obowiązujące przepisy prawa.