Zgodnie z art 23 ust 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta pacjent ma prawo do dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej jego stanu zdrowia oraz udzielonych mu świadczeń zdrowotnych. Przepis określa dwa uprawnienia pacjenta. Pierwszym jest prawo pacjenta do dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej jego stanu zdrowia oraz udzielonych mu świadczeń zdrowotnych, natomiast drugim – prawo do ochrony jego danych osobowych zawartych w dokumentacji medycznej.
Osobami uprawnionymi do dostępu do dokumentacji medycznej są:
• pacjent,
• przedstawiciel ustawowy pacjenta (w przypadku małoletnich dzieci będzie to rodzic lub opiekun prawny, w przypadku ubezwłasnowolnionych częściowo – kurator, w przypadku osób ubezwłasnowolnionych całkowicie – opiekun),
• osoba upoważniona przez pacjenta.
W przypadku śmierci pacjenta osobami uprawnionymi są również osoby bliskie, chyba że sprzeciwią się temu inne osoby bliskie lub sprzeciwił się temu pacjent za życia. Pod pojęciem osoby bliskiej rozumie się małżonka, krewnego do drugiego stopnia lub powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej, przedstawiciela ustawowego, osobę pozostającą we wspólnym pożyciu lub osobę wskazaną przez pacjenta. W przypadku sporu między osobami bliskimi o udostępnienie dokumentacji medycznej, zgodę na udostępnienie wyraża sąd, o którym mowa w art. 628 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego, w postępowaniu nieprocesowym na wniosek osoby bliskiej lub osoby wykonującej zawód medyczny. Osoba wykonująca zawód medyczny może wystąpić z wnioskiem do sądu także w przypadku uzasadnionych wątpliwości, czy osoba występująca o udostępnienie dokumentacji lub sprzeciwiająca się jej udostępnieniu jest osobą bliską.
Prawo dostępu do dokumentacji medycznej pacjent może realizować osobiście lub przez osobę upoważnioną, która działa w jego imieniu.
Dokumentacja medyczna udostępniana jest w jednej z następujących form:
• do wglądu, w tym także do baz danych w zakresie ochrony zdrowia, w miejscu udzielania świadczeń zdrowotnych, z wyłączeniem medycznych czynności ratunkowych, albo w siedzibie podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych, z zapewnieniem pacjentowi lub innym uprawnionym organom lub podmiotom możliwości sporządzenia notatek lub zdjęć,
• przez sporządzenie jej wyciągu, odpisu, kopii lub wydruku,
• przez wydanie oryginału za potwierdzeniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu, na żądanie organów władzy publicznej albo sądów powszechnych, a także w przypadku gdy zwłoka w wydaniu dokumentacji mogłaby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia pacjenta,
• za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej np. na adres e-mail;
• na informatycznym nośniku danych np. na płycie CD.
Za udostępnienie dokumentacji medycznej podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych może pobierać opłatę ( art 28 ust 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta). Wyjątek od tej zasady dotyczy przypadków udostępnienia dokumentacji medycznej pacjentowi albo jego przedstawicielowi ustawowemu po raz pierwszy w żądanym zakresie oraz kiedy dokumentacja medyczna ma zostać udostępniona w związku z prowadzonym postępowaniem przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych. W tych dwóch przypadkach dokumentacja medyczna będzie musiała zostać nam udostępniona nieodpłatnie.
