Sprawy rozwodowe bez orzekania o winie jednego z małżonków kończą się szybciej z uwagi na to, iż nie ma potrzeby przeprowadzania dodatkowych dowodów na okoliczność winy drugiego małżonka. Należy jednak pamiętać o tym, że jeżeli w wyroku orzekającym rozwód nie ma rozstrzygnięcia dotyczącego winy, to nie można domagać się jej rozstrzygnięcia w osobnym procesie sądowym.
Każde postępowanie sądowe ma podobny scenariusz:
- pismo wszczynające postępowanie czyli pozew w tym przypadku opłata sądowa wynosi 600,00 zł,( strona może zwrócić się do Sądu z wnioskiem o ustanowienie adwokata/radcy prawnego z urzędu wraz z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych lub osobno, na piśmie lub ustnie do protokołu)
- etap organizacyjny (wyznaczenie sędziego, nadanie sygnatury, doręczenie pisma drugiej stronie);
- wymiana pism (odpowiedź na pozew, ewentualnie dalsze pisma);
- wyznaczenie rozprawy (ewentualnie kolejnych);
- przesłuchania świadków, stron;
- wydanie wyroku.
Rozwód a świadczenia alimentacyjne dla byłego małżonka
Osoba, która nie została uznana wyłącznie winną rozkładu pożycia może żądać alimentów od byłego małżonka, kiedy znajdzie się w niedostatku.
Osoba uznana za wyłącznie winną rozpadu pożycia małżeńskiego nie może żądać alimentów na siebie od małżonka niewinnego.
Natomiast, jeśli rozwód został orzeczony z wyłącznej winy drugiego małżonka, a pociągnął za sobą istotne pogorszenie sytuacji małżonka niewinnego, małżonek niewinny nie musi wówczas udowadniać, że znajduje się w niedostatku. W zasadzie wystarczy wykazanie dysproporcji między sytuacją niewinnego małżonka po rozstaniu, a sytuacją, w jakiej znajdowałby się małżonek, gdyby do rozwodu nie doszło i gdyby małżonkowie kontynuowali pożycie. Wystarczy w tym przypadku pogorszenie sytuacji materialnej, nie zaś niedostatek.
Jeśli Sąd nie orzekł o wyłącznej winie jednego z małżonków obowiązek alimentacyjny istnieje między małżonkami przez pięć lat od rozwodu. W wyjątkowych sytuacjach ten termin może zostać przedłużony przez Sąd. Gdy rozwód został orzeczony z wyłącznej winy jednego z małżonków, to nie ma czasowego ograniczenia trwania obowiązku alimentacyjnego.
Ponadto, w pewnych okolicznościach orzekanie o winie może stanowić ważny powód do żądania ustalenia nierównych udziałów przy podziale majątku wspólnego, jak również w uzyskaniu eksmisji w sprawie rozwodowej.
W trakcie toczącej się sprawy można zmienić żądanie tzn. gdy wnioskowano o rozwód bez orzekania o winie można zmienić zdanie i wnioskować o orzeczenie rozwodu z winy małżonka. Prawo to przysługuje aż do uprawomocnienia się wyroku rozwodowego.
Kiedy można żądać orzekania o winie
W każdym przypadku sąd powinien wnikliwie zbadać sprawę i indywidualnie rozstrzygnąć co do winy. Nie ma jednak katalogu zachowań, które przesądzają o winie jednej strony.
Przykładem takich zachowań mogą być: nadużywanie alkoholu, zdrada, agresywne zachowanie, używanie przemocy w stosunku do członków rodziny czy to fizycznej czy to psychicznej czy ekonomicznej, nieprzyczynianie się do zaspokajania podstawowych potrzeb rodziny – dla wykazania tych okoliczności trzeba przeprowadzić postępowanie dowodowe. Dowodami służącymi ustaleniu okoliczności mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy mogą być odpisy wyroków sądowych za znęcanie się nad rodziną, za inne przestępstwa, zaświadczenia o leczeniu odwykowym, zaświadczenia z izby wytrzeźwień,zeznania świadków- sąsiadów, znajomych czy rodziny, interwencje policji, niebieskie karty z policji, dokumenty w tym obdukcje lekarskie i dokumentacja medyczna oraz wszelkie inne dowody, które potwierdzą, że to małżonek ponosi winę za rozkład pożycia. Jako dowody uznawane są również nagrania, sms-y, wiadomości e-mail itd.
Przed złożeniem pozwu o rozwód warto zatem zastanowić się czy chcemy orzekania rozwodu bez orzekania o winie czy też z winy strony, gdyż ma to istotny wpływ na szybkość postępowania rozwodowego jak również odnosi skutek na przyszłość w zakresie alimentacji wobec drugiego małżonka.
