Jak pozwać partnera o alimenty?
Alimentacja to bardzo poważny problem społeczny odnoszący się do różnych relacji rodzinnych, często boleśnie dotykający rodzinę, niekiedy uniemożliwiający wręcz normalną egzystencję na podstawowym poziomie.
W polskim prawie rodzinnym obowiązek alimentacyjny rodzica wobec dziecka został ukształtowany w sposób uprzywilejowany tj. według zasady dobra dziecka. Stosownie do treści kodeksu rodzinnego i opiekuńczego to na rodzicach spoczywa obowiązek dostarczenia środków utrzymania niezbędnych do zaspokojenia potrzeb dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie i którego majątek nie przynosi dochodów pozwalających na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
Zatem alimenty od rodziców na rzecz dziecka należne są nie tyle do osiągnięcia przez dziecko pełnoletności, ile do czasu, gdy będzie miało możliwość samodzielnego finansowania i zaspokajania swoich potrzeb.
Ważne: Zakres obowiązków rodzica względem dziecka nie jest uzależniony od tego czy pochodzi ono z małżeństwa czy ze związku nieformalnego – partnerskiego. W związku partnerskim, w którym partnerzy posiadają wspólne, małoletnie dzieci, obowiązują te same zasady jak przy orzekaniu alimentów przy rozwodzie.
W sytuacji, gdy jeden z rodziców odmawia udziału w ponoszeniu kosztów utrzymania dziecka albo udział w tych kosztach jest niewystarczający, aby uzyskać pomoc finansową, można wystąpić z wnioskiem o alimenty na rzecz dziecka. Jak złożyć pozew o alimenty na dziecko?
Pozew o alimenty musi oczywiście spełniać ogólne warunki przewidziane dla pisma procesowego. Należy więc przede wszystkim wskazać sąd właściwy, do którego kierowany jest pozew, dane stron postępowania (również przedstawiciela ustawowego małoletniego powoda), tj. imiona, nazwiska, adresy zamieszkania oraz dodatkowo numer PESEL powoda.
Ważne: Wskazane jest już w pozwie wystąpienie z wnioskiem o zabezpieczenie alimentów.
Sądem rzeczowo właściwym (bez względu na wartość przedmiotu sporu) jest zawsze Sąd Rejonowy, Wydział Rodzinny i Nieletnich właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka lub sąd właściwy ze względu na miejsce zamieszkania pozwanego.
Powodem w sprawie o alimenty jest dziecko, które przed osiągnięciem pełnoletności działa w sprawie przez jednego z rodziców jako przedstawiciela ustawowego, zaś pozwanym drugi z rodziców, od którego żądamy zasądzenia alimentów na rzecz dziecka.
W pozwie należy sformułować wniosek o zasądzenie alimentów od drugiego rodzica na rzecz dziecka w określonej kwocie, płatnej najczęściej co miesiąc oraz do konkretnego dnia każdego miesiąca. Warto wskazać również sposób przekazywania alimentów oraz czy mają być płacone z góry, tj. wraz z początkiem miesiąca, czy z dołu, tj. za dany miesiąc po jego zakończeniu, a także sankcję, aby alimenty płacone z uchybieniem terminu zasądzone zostały z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. W pozwie powinien znaleźć się także opis faktów, na których oparte jest żądanie zasądzenia alimentów oraz wnioski dowodowe dla wykazania słuszności tego żądania.
Ważne: Obligatoryjnym załącznikiem do pozwu o alimenty w przypadku dziecka pochodzącego ze związku pozamałżeńskiego jest zupełny odpis aktu urodzenia dziecka. Dokument ten musi zostać złożony w oryginale.
Warto też pamiętać, że strona dochodząca alimentów nie musi ponosić kosztów postępowania.
Przebieg postępowania
Pozwany w sprawie o alimenty jest uprawniony do wniesienia odpowiedzi na pozew, w której powinien odnieść się do twierdzeń pozwu, w tym wskazać, w jakim zakresie zgadza się, a w jakim sprzeciwia żądaniu zasądzenia alimentów, a także przedstawić argumentację oraz wnioski dowodowe przemawiające za jego stanowiskiem w sprawie.
Sąd może skierować strony na mediację w celu doprowadzenia do wypracowania wspólnego porozumienia z pomocą bezstronnego mediatora.
W toku postępowania wyznaczona zostaje rozprawa, na której każda ze stron zostaje wysłuchana. Sąd przesłuchuje także świadków zgłoszonych przez strony postępowania. Przeprowadzane jest również całe postępowanie dowodowe, zmierzające do wykazania faktów decydujących o słuszności i wysokości roszczenia alimentacyjnego, innymi słowy: kosztów zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz możliwości zarobkowych i majątkowych rodzica zobowiązanego do płacenia alimentów.
Rozstrzygnięcie sądu
Sprawa o alimenty kończy się wyrokiem sądu, w którym zasądzana jest kwota należnych alimentów od rodzica zobowiązanego do ich płacenia. Sąd, ustalając wysokość alimentów, bierze pod uwagę kilka czynników, takich jak: usprawiedliwione potrzeby dziecka, możliwości zarobkowe i majątkowe osoby zobowiązanej do płacenia alimentów, w przypadku alimentów na rzecz małoletnich dzieci – osobiste starania każdego z rodziców o utrzymanie i wychowanie potomka.
W pewnych okolicznościach sąd może oddalić powództwo o alimenty, w szczególności, gdy nie są należne, ponieważ dziecko osiąga dochód wystarczający na jego samodzielne utrzymanie.
Wyrok wydany w sprawie o alimenty uzyskuje rygor natychmiastowej wykonalności, co oznacza, że może być wykonywany i egzekwowany jeszcze przed uprawomocnieniem.
Warto podkreślić, że kwestia alimentacji ze względu na jej doniosłe znaczenie społeczne nie może być pozostawiona jedynie dobrej woli zobowiązanego rodzica, co oznacza, że dobrowolne przekazywanie alimentów przez jednego z rodziców nie uzasadnia żądania oddalenia wniosku zgłoszonego w tym zakresie przez drugiego rodzica w toku postępowania.
Potrzebujesz pomocy? Skorzystaj z nieodpłatnych porad prawnych, obywatelskich i mediacji.