ROZWIĄZANIE MAŁŻEŃSTWA PRZEZ ROZWÓD.
Jeżeli w małżeństwie doszło do osłabienia więzi i małżonkowie podejmą decyzję, iż nie chcą kontynuować zawartego związku, powinni pamiętać, iż zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym rozwiązanie małżeństwa przez rozwód jest możliwe, jeżeli nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, a na skutek rozpadu rodziny nie ucierpi dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków.
Zgodnie z art. 56 §1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego „Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód”. Z przepisu tego wynika, iż rozwiązanie małżeństwa poprzez rozwód jest możliwe tylko wtedy, gdy między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia. Sąd musi zatem w każdej sprawie ustalić, czy taki rozkład pożycia występuje. Rozkład pożycia jest zupełny, jeżeli ustały wszystkie więzi łączące małżonków ( duchowe, fizyczne, gospodarcze). Jeżeli jednak przy zupełnym braku więzi duchowej i fizycznej pozostały pewne elementy więzi gospodarczej, które są wywołane szczególnymi okolicznościami ( np. wspólnym zamieszkiwaniem) wówczas rozkład pożycia mimo to można uznać za zupełny. Trwały rozkład pożycia jest wtedy kiedy więzi te ustały na tyle dawno, że nie można spodziewać się, by ich ponowne nawiązanie mogło kiedykolwiek jeszcze nastąpić. Może się bowiem okazać, iż nawet całkowity rozpad więzi małżeńskich ma charakter jedynie przemijający i do porozumienia między małżonkami jeszcze dojdzie. Zupełność i trwałość rozkładu pożycia muszą występować łącznie.
Negatywne przesłanki rozwodu – kiedy sąd nie może orzec rozwodu
Zgodnie z art. 56 §2 i §3 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli:
- wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo
- z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego
- żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego
Dobro wspólnych małoletnich dzieci
Z pierwszą sytuacją mamy do czynienia, kiedy Sąd doszedłby do przekonania, że z uwagi na wiek dzieci, ich stopień dojrzałości, stan zdrowia czy inne szczególne okoliczności faktyczne rozwód pociągałby za sobą negatywne konsekwencje dla dobra wspólnych małoletnich dzieci stron. Powołując się na tę przesłankę, należy bowiem wykazać na czym polega szczególna sytuacja i dobro dziecka i dlaczego powinna ona przesądzić o braku rozwodu w konkretnej sprawie. Przy czym Sąd zawsze będzie miał na uwadze porównanie jak wyglądałaby sytuacja dziecka gdyby do rozwodu nie doszło, a jaka ona będzie gdy nastąpi orzeczenie rozwodu.
Sprzeczność z zasadami współżycia społecznego
Z drugą sytuacją, czyli gdy rozwód jest sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, możemy spotkać się wówczas, gdy jeden z małżonków dotknięty jest chorobą psychiczną bądź fizyczną. Sąd może wtedy uznać, że orzeczenie rozwodu byłoby niezgodne z zasadami współżycia społecznego, ponieważ na drugim małżonku ciąży obowiązek opieki i pomocy.
Rozwodu żąda winny małżonek
Ostatnia przesłanka dotyczy kwestii winy za rozkład pożycia małżeńskiego. Małżonek „niewinny” może nie wyrazić zgody na rozwód i tym samym doprowadzić do oddalenia powództwa o rozwód. Warunek jest jednak jeden – jego odmowa zgody na rozwód nie może być sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.