Czy w ogóle można bronić się przed nieuzasadnionym obowiązkiem zapłaty, czy nie zgadzają się z żądaniem zapłaty bo dług jest spłacony albo zapłacony częściowo, albo po prosu uznają, że dług jest zasadny i chcą go dla świętego spokoju zapłacić by uniknąć komornika i egzekucji.
Dlaczego Sąd w Lublinie, skoro mieszkam np. w Gryficach?
Sąd Rejonowy Lublin Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny, czyli tzw. „E-Sąd” wydaje nakazy zapłaty w Elektronicznym Postepowaniu Upominawczym (EPU). Pozostałe sądy, jak np. ten w Gryficach wydają nakazy zapłaty w postepowaniu upominawczym lub nakazowym. EPU to taki rodzaj postępowania odrębnego uregulowanego w Kodeksie postępowania cywilnego (kpc), w którym czynności procesowe stron i czynności sądu są co do zasady prowadzone w formie wyłącznie elektronicznej (wniesienie pozwu w EPU możliwe jest wyłącznie w formie elektronicznej, ale już wniesienie przez pozwanego sprzeciwu od nakazu zapłaty możliwe jest zarówno w formie elektronicznej jak i w formie tradycyjnej tzw. „papierowej”).
E-Sąd swoją właściwością obejmuje całą Polskę, to dlatego powód mający siedzibę np. w Warszawie może skierować pozew do E-Sądu w Lublinie pomimo tego, że pozwany ma miejsce zamieszkania np. w Gryficach.
Skoro już wiem czym jest E-Sąd i jaka jest jego właściwość, co zrobić nakazem zapłaty?
Wspomnieć wypada, że doręczając nakaz zapłaty, E-Sąd przesyła pozwanemu także pozew oraz pouczenie. Zgonie z tym pouczeniem pozwany może podjąć następujące działania:
- zapłacić powodowi kwotę wskazaną w nakazie, jeżeli uważa, że nakaz zapłaty został słusznie wydany albo
- złożyć sprzeciw, jeżeli nie zgadza się z jego treścią, bo np. zasądzona kwota została już zapłacona (w całości lub w części) albo nakaz zapłaty został wydany wobec osoby, którą nigdy nie łączyła żadna umowa z powodem, lub w pozwie wskazane zostały błędne informacje, na podstawie których wydano nakaz zapłaty.
Co się stanie w sytuacji, gdy pozwany nie podejmie żadnego działania?
Otóż, brak reakcji na doręczony nakaz zapłaty sprawi, że nakaz ten uprawomocni się po upływie dwóch tygodni od daty doręczenia go pozwanemu. Po tzw. bezskutecznym upływie ww. terminu E-Sąd nada nakazowi zapłaty z urzędu klauzulę wykonalności, co z kolei umożliwi powodowi skierowanie sprawy do Komornika Sądowego i wszczęcie postępowania egzekucyjnego, co z pewnością przyczyni się do zwiększenia kwoty do zapłaty.
Jeżeli zatem powód miał względem pozwanego uzasadnione roszczenie, którego pozwany w żaden sposób nie kwestionuje, ale pozwany nie jest w stanie spełnić tego żądania w terminie wskazanym w nakazie to może skontaktować się z powodem w celu np. rozłożenia należności na raty, odroczenia terminu zapłaty lub częściowego umorzenia należności.
Żądanie powoda jest nieuzasadnione, pozwany chce wnieść sprzeciw. Jak może to zrobić?
Jeżeli uważasz, że nakaz zapłaty jest bezzasadny i nie masz obowiązku zapłaty powodowi zasądzonej kwoty, to należy go zaskarżyć sprzeciwem w terminie dwóch tygodni od dnia jego doręczenia. Można to zrobić w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego (w portalu E-Sądu) lub w formie tradycyjnej pisemnej, jeżeli wcześniej nie pisałaś / pisałeś do E-Sądu za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Wybierając formę tradycyjną pisemną należy pamiętać, że Sądem właściwym jest Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie, pismo należy własnoręcznie podpisać oraz wysłać je listem poleconym nadanym w urzędzie pocztowym. W obydwu przypadkach bezwzględnie należy pamiętać o dochowaniu dwutygodniowego terminu, nadanie na poczcie czy złożenie za pośrednictwem Internetu musi odbyć się w terminie aby odniosło pożądany skutek – umorzenie postępowania.
Treść sprzeciwu – co sprzeciw powinien zawierać?
Artykuł 50535 kpc wskazuje, że do sprzeciwu od nakazu zapłaty nie dołącza się dowodów. Zapewne zdziwiło Cię, że do pozwu powód również nie dołączył wskazanych dowodów, ale w EPU obowiązują inne zasady niż w tradycyjnym postępowaniu sądowym. W tym postępowaniu nie ma obowiązku dołączania do składanych pism załączników w postaci dowodów.
Z przywołanego powyżej przepisu wynika więc, że treść sprzeciwu wnoszonego w EPU może ograniczać się praktycznie do złożenia przez pozwanego oświadczenia, że kwestionuje wydanie nakazu zapłaty. W EPU nie wymaga się formułowania zarzutów, przywołania okoliczności faktycznych i dowodów na ich poparcie, przy czym nie ma zakazu ich powołania. Sprzeciw nie podlega opłacie.
Należy pamiętać jednak o oznaczeniu stron (oznaczenie powoda i pozwanego), wskazaniu Sądu, tj. Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie, daty nakazu zapłaty, sygnatury akt sprawy sądowej oraz oświadczeniu o wniesieniu sprzeciwu od nakazu zapłaty.
W razie skutecznego wniesienia sprzeciwu nakaz zapłaty traci moc i sąd umarza postępowanie w zakresie, w którym nakaz zapłaty utracił moc.
Gdyby jednak nie udało się skutecznie wnieść sprzeciwu – został złożony po terminie, wówczas sąd odrzuca sprzeciw a nakaz zapłaty staje się prawomocny, sąd nadaje klauzulę wykonalności i sprawa na tej podstawie może zostać skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego.
Brak możliwości terminowego wniesienia sprzeciwu. Co w takiej sytuacji?
Czasem z przyczyn losowych nie jest możliwe złożenie sprzeciwu w terminie. Jeżeli pozwany bez swojej winy nie złożył sprzeciwu, bo np. przebywał w szpitalu, był ciężko chory albo przebywał za granicą a nakaz zapłaty jest nieuzasadniony to ma możliwość złożyć wniosek o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu wraz ze sprzeciwem w terminie tygodnia od ustania przyczyny, która spowodowała to uchybienie terminu. We wniosku tym należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy – np. karta leczenia szpitalnego, bilety lotnicze. Trzeba pamiętać o złożeniu sprzeciwu wraz z tym wnioskiem.
Czy po umorzeniu postępowania sprawa definitywnie się kończy? Co z kosztami?
W udzieleniu odpowiedzi na to pytanie z pomocą przychodzi przepis art. 50537 § 1 i §2 kpc. W paragrafie pierwszym wskazuje się, że w przypadku umorzenia postępowania każda ze stron ponosi koszty procesu związane ze swym udziałem w sprawie. Oznacza to, że powód wnosząc opłatę od pozwu i jeżeli był reprezentowany w EPU przez profesjonalnego pełnomocnika, to on ponosi te koszty, natomiast jeżeli pozwany był reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, to we własnym zakresie ponosi koszty tego pełnomocnika.
Natomiast zgodnie z §2, jeżeli w terminie trzech miesięcy od dnia wydania postanowienia o umorzeniu postępowania w EPU powód wniesie pozew przeciwko pozwanemu o to samo roszczenie w postępowaniu innym niż EPU, skutki prawne, które ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa, następują z dniem wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Na żądanie stron sąd, rozpoznając sprawę, uwzględni koszty poniesione przez strony w elektronicznym postępowaniu upominawczym.