Sąd w wyroku rozwodowym może orzec alimenty na rzecz drugiego małżonka, jeżeli małżonek ten wystąpi z takim żądaniem oraz po spełnieniu określonych warunków. Sąd nie orzeknie o takich alimentach z urzędu. Obowiązek alimentacyjny między rozwiedzionymi małżonkami jest kontynuacją powstałego przez zawarcie małżeństwa obowiązku wzajemnej pomocy. Rozwiedzeni małżonkowie mogą żądać od siebie alimentów w określonych przypadkach.
I. Orzeczenie rozwodu z winy obojga małżonków bądź bez orzekania o winie bądź brak winy któregokolwiek z małżonków
W przypadku orzeczenia rozwodu na warunkach określonych powyżej, KAIMENT Mecenasa Pani mececzono.ia o treści określonej powyjeżeli jeden z małżonków znajdzie się w niedostatku może on żądać alimentów na swoją rzecz od drugiego małżonka. Przepisy nie precyzują co mieści się pod tym pojęciem niedostatku. Najczęściej przyjmuje się, że występuje on wtedy, gdy dany małżonek nie pracuje, nie otrzymuje wynagrodzenia i np. utrzymuje się z zasiłku z pomocy społecznej. Niedostatek to całkowity brak środków utrzymania albo jakaś okresowa niewielka renta, która nie pozwala na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. W takiej sytuacji małżonek, który jest w niedostatku może żądać od drugiego alimentów w zakresie swoich usprawiedliwionych potrzeb.
II. Alimenty od małżonka wyłącznie winnego rozkładowi pożycia
Inaczej jest w sytuacji, gdy podczas postępowania rozwodowego został orzeczony rozwód z wyłącznej winy jednego małżonka.
Gdy rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego to może on żądać aby małżonek wyłącznie winny zobowiązany był przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego (choćby ten nie znajdował się w niedostatku). Po stronie małżonka niewinnego i żądającego alimentów musi być jedynie tzw. istotne pogorszenie sytuacji materialnej. Ocena, czy nastąpiło takie pogorszenie, zależy od porównania sytuacji, w jakiej znalazł się małżonek niewinny wskutek orzeczenia rozwodu, z sytuacją w jakiej znajdowałby się, gdyby rozwodu nie orzeczono. Małżonek niewinny musi wykazać istotne pogorszenie oraz to, że te żądane alimenty zaspokoją jego usprawiedliwione potrzeby.
III. Wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego
Obowiązek dostarczania utrzymania małżonkowi (alimentacja) wygasa w razie zawarcia przez małżonka uprawnionego nowego małżeństwa. Jednakże gdy zobowiązanym do płacenia alimentów jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia to obowiązek ten wygasa z upływem 5 lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd na żądanie uprawnionego przedłuży wymieniony termin pięcioletni. Sąd musi rozpoznać czy byłyby podstawy, bo się mówi o wyjątkowych okolicznościach, czyli nie każdych. Okres 5 lat nie dotyczy obowiązku dostarczania środków utrzymania obciążającego małżonka wyłącznie winnego rozpadu małżeństwa. Obowiązek alimentacyjny nie wygaśnie również po upływie 5 lat w razie orzeczenia rozwodu z winy obu stron.