Obecnie obowiązujące przepisy pozwalają na ogłoszenie upadłości nie tylko firm, ale także osób fizycznych, które nigdy nie prowadziły działalności gospodarczej. Umożliwiają to przepisy ustawy Prawo upadłościowe. Postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej prowadzi się także wtedy, gdy dłużnik ma tylko jednego wierzyciela. Wniosek o ogłoszenie upadłości składa się na specjalnym formularzu (do pobrania na stronie www.gov.pl lub w sądzie) do sądu upadłościowego (sąd rejonowy - wydział gospodarczy).

Wniosek powinien zawierać:

1) imię i nazwisko, miejsce zamieszkania oraz numer PESEL dłużnika, a jeśli dłużnik nie posiada numeru PESEL - dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
2) wskazanie miejsc, w których znajduje się majątek dłużnika;
3) wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
4) aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;
5) spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty;
6) spis wierzytelności spornych z zaznaczeniem zakresu w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności;
7) listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia, w szczególności hipotek, zastawów i zastawów rejestrowych;
8) oświadczenie dłużnika, że nie zachodzą okoliczności wskazane w art. 491⁴ ust. 2 i 3 (treść oświadczenia znajduje się na formularzu do wypełnienia).

 

Sąd po rozpoznaniu sprawy może oddalić wniosek, gdy dłużnik doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Dodatkowo, oddalenie ma miejscy także wtedy gdy m.in. w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku w stosunku do dłużnika prowadzono postępowanie upadłościowe, jeżeli postępowanie to zostało umorzone z innych przyczyn niż na wniosek dłużnika, dłużnik, mając taki obowiązek, wbrew przepisom ustawy nie zgłosił w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości, czynność prawna dłużnika została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli. Co istotne, oddalenie nie nastąpi, gdy sąd uzna, że przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi. Przyczyną oddalenia wniosku może być także podanie nieprawdy we wniosku. Dlatego wniosek musi być wypełniony starannie i rzetelnie zweryfikowany.

Po ogłoszeniu upadłości, sąd wyznacza sędziego-komisarza oraz syndyka, który prowadzi dalej postępowanie upadłościowe. Jeżeli w skład masy upadłości wchodzi lokal mieszkalny albo dom jednorodzinny, w którym zamieszkuje upadły, a konieczne jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, z sumy uzyskanej z jego sprzedaży wydziela się upadłemu kwotę odpowiadającą przeciętnemu czynszowi najmu lokalu mieszkalnego w tej samej lub sąsiedniej miejscowości za okres od dwunastu do dwudziestu czterech miesięcy. Pozwala to na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych na czas potrzebny do zapewnienia innego lokalu. W toku postępowania upadłościowego istnieje możliwość umorzenie zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeśli osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że nie byłby on zdolny do dokonania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli. Sytuacja taka ma charakter wyjątkowy. Istotne jest, aby w sposób jak najbardziej szczegółowy wykazać swoja sytuacje rodzinna i finansowa we wniosku.

Od wniosku o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej pobiera się opłatę podstawową w wysokości 30 zł. Podobnie jak w innych sprawach , można ubiegać się o zwolnienie od ponoszenia kosztów w całości lub części jeśli złoży się oświadczenie, z którego wynika, że nie jest się w stanie ponieść kosztów bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny lub ich poniesienie narazi daną osobę na taki uszczerbek.

W celu uzyskania porady prawnej w zakresie przesłanek i toku postępowania w sprawie upadłości konsumenckiej można udać się do punktu nieodpłatnej pomocy prawnej. W punkcie można także uzyskać pomoc w przygotowaniu wniosku o upadłość konsumencką.

r.pr. Monika Urbanek