Przepisy ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, określają warunki nabywania prawa do świadczeń rodzinnych oraz zasady ustalania, przyznawania i wypłacania tych świadczeń i z pewnością znaczna cześć z Nas miała z ustawą tą do czynienia.
W pierwszej kolejności warto wskazać, ponieważ dla wielu rozstrzyganych przez ośrodki społeczne spraw ma to znaczenie, że przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych, zawierają również definicję rodziny. Definicję ta naprawdę warto znać ponieważ na potrzeby świadczeń rodzinnych, rodzina oznacza odpowiednio następujących członków rodziny: małżonków, rodziców dzieci, opiekuna faktycznego dziecka oraz pozostające na utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia, a także dziecko, które ukończyło 25. rok życia legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna. Do członków rodziny nie zalicza się natomiast dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.
Wydawać by się mogło, że wszystko jest jasne i proste prawda?... Otóż nic bardziej mylnego o czym z pewnością przekonały się osoby, które starały się uzyskać świadczenia…..
Z treści definicji nie wynika, aby zaliczenie do członków rodziny obwarowane było dodatkowymi warunkami.
Istotne jest, czy dana osoba zalicza się do kręgu osób wymienionych w tym przepisie. Ustawodawca określając pojęcie rodziny, uwzględnia bowiem jedynie ściśle określony stan prawny, nie zaś stan faktyczny lub przesłankę wspólnego gospodarowania to oznacza, że organy decydujące o przyznaniu świadczeń nie powinny sprawdzać czy razem mieszkamy czy prowadzimy wspólną kuchnię.
Przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych w przypadku rodziny w ogóle nie przewidują możliwości badania faktycznych okoliczności dotyczących na przykład wspólnego gospodarowania. Organ powinny badać tylko kto jest kim w danej rodzinie ….
I tu uwaga…… Wg ustawodawcy rodzinę stanowią również małżonkowie zamierzający rozwiązać swój związek małżeński przez rozwód, aż do czasu prawomocnego wyroku rozwodowego, niezależnie od tego, czy wychowują dzieci własne, czy też dzieci jednego z małżonków.
Osoba samotnie wychowująca dziecko to w rozumieniu ustawy o świadczeniach rodzinnych: panna, kawaler, wdowa, wdowiec, osoba pozostająca w separacji orzeczonej prawomocnym wyrokiem sądu, osoba rozwiedziona, chyba że wychowuje wspólnie co najmniej jedno dziecko z jego rodzicem.
Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje samotnie wychowującym dziecko matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ:
- drugi z rodziców dziecka nie żyje,
- ojciec dziecka jest nieznany,
- powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone
Należy przy tym zauważyć, że podstawowym warunkiem uzyskania takiego świadczenia jest samotne wychowywanie dziecka przez matkę, ojca, opiekuna faktycznego dziecka albo opiekuna prawnego dziecka.
Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego: dla oceny spełnienia warunków niezbędnych dla uzyskania dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka, nie ma znaczenia, że matka ubiegająca się o dodatek do zasiłku rodzinnego pozostaje w nowym związku małżeńskim, z którego również posiada inne dzieci.
