Powszechnym problemem staje się ostatnio prawidłowe dokumentowanie darowizny środków pieniężnych. Dopóki nie nastąpi podwyższenie kwoty wolnej od podatku musimy pamiętać, iż darowizna środków pieniężnych powyżej kwoty wolnej w ostatnich 5 latach podlega opodatkowaniu, chyba że zgłosi się ją w terminie 6 miesięcy od dnia dokonania transakcji. Na dzień dzisiejszy kwoty wolne od podatku przedstawiają się następująco:
1) 10 434 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
2) 7878 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
3) 5308 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.
Podstawowym punktem zapalnym w relacjach z urzędem skarbowym jest art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, zgodnie z treścią którego zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:
1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego
2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Jak wynika z powyższego w celu uniknięcia niepotrzebnych problemów darowizna środków pieniężnych powinna zostać dokonana wyłącznie na konto. Z treści tego przepisu można wywnioskować iż darowizna w gotówce podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Taką wykładnię wciąż utrzymuje fiskus, co zresztą znajduje potwierdzenie w wydawanych interpretacjach podatkowych. Na przykład w interpretacji z 11 grudnia 2019 roku wydanym przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, nr 0111-KDIB2-2.4015.165.2019.1.MZ, czytamy, że nie można będzie udokumentować otrzymania przedmiotowych środków pieniężnych dowodem przekazania na rachunek bankowy skoro środki zostaną przekazane w gotówce. Następcza wpłata środków na rachunek bankowy osoby obdarowanej nie wyczerpuje normy tego przepisu. Odmienne stanowisko w tym względzie prezentują sądy administracyjne, przykładowo w wyroku 11 kwietnia 2019 r., II FSK 1470/17, Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, iż zwolnienie ma zastosowanie również wówczas gdy przekazanie środków jest w gotówce, a następnie obdarowany wpłaca je na jego własny rachunek – ważne aby przekazanie darowizny nie budziło wątpliwości.
Ponadto należy pamiętać również o tym czy darowizny nie dokonujemy przypadkiem na wspólne konto małżonków, gdyż wówczas zdaniem fiskusa obdarowanymi są oboje a nie np. jedynie córka. Podsumowując, dla zabezpieczenia swoich interesów oraz uniknięcia niepotrzebnych kłopotów fiskalnych zawsze najrozsądniejszym wyjściem będzie jedynie darowizna środków pieniężnych na konto, a nie „do ręki” oraz odpowiednie zgłoszenie tego faktu we właściwym urzędzie skarbowym na druku SD-Z2.