Harmonogram spłaty kredytu konsumenckiego umożliwia kredytobiorcy terminową spłatę rat. Może się zdarzyć, że kredytobiorca zgubi ten harmonogram, a tym samym nie będzie wiedział kiedy spłacić kredytodawcy określoną ratę kredytu. W świetle art. 37 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (dalej ustawa o kredycie konsumenckim albo u.k.k.)[1], w przypadku umowy o kredyt konsumencki zawartej na czas określony, przez cały czas jej obowiązywania, konsument ma prawo do otrzymania, na wniosek, w każdym czasie bezpłatnie harmonogramu spłaty.
Zgodnie z art. 37 u.k.k. konsument może w dowolnym momencie skorzystać z prawa do otrzymania harmonogramu spłaty kredytu konsumenckiego[2]. Dostarczenie harmonogramu spłaty kredytobiorcy powinno nastąpić bez naliczania dodatkowych opłat przez kredytodawcę. Harmonogram spłaty kredytu konsumenckiego powinien zostać dostarczony za każdym razem, gdy kredytobiorca wystąpi do kredytodawcy z takim wnioskiem[3]. Doręczenie harmonogramu spłaty przez kredytodawcę powinno nastąpić niezwłocznie po złożeniu wniosku przez konsumenta[4].
Zgodnie z art. 37 ust. 2 u.k.k. harmonogram spłaty kredytu konsumenckiego powinien określać termin, wysokości raty kredytu z wyodrębnieniem jej poszczególnych składników, w szczególności kapitału, odsetek oraz wszelkich innych kosztów kredytu, które konsument jest zobowiązany ponieść. W przypadku umów o kredyt konsumencki, które przewidują możliwość zmiany stopy oprocentowania albo wszelkich innych kosztów, powinien określać informację, że dane zawarte w harmonogramie obowiązują do momentu zmiany stopy oprocentowania albo wszelkich innych kosztów składających się na wysokość raty kredytu[5]. W udostępnianym kredytobiorcy harmonogramie spłaty kredytu konsumenckiego powinny znajdować się informacje o ratach należnych do zapłaty w chwili sporządzania harmonogramu spłaty[6].
Prawo kredytobiorcy do żądania od kredytodawcy harmonogramu spłaty powinno zostać wprowadzone do dokumentu umowy o kredyt konsumencki (art. 30 ust. 1 pkt 8 u.k.k.). W umowie o kredyt konsumencki można określić sposób złożenia przez konsumenta wniosku o doręczenie harmonogramu spłaty, sposób dostarczenia kredytobiorcy przez kredytodawcę harmonogramu spłaty kredytu konsumenckiego, a także termin na doręczenie harmonogramu spłaty kredytu konsumenckiego[7].
Artykuł 37 u.k.k. nie ogranicza liczby wniosków o dostarczenie harmonogramu spłaty, z którymi może wystąpić kredytobiorca. Jeżeli kredytobiorca nadużywa prawa do doręczenia harmonogramu spłaty kredytu konsumenckiego, jego zachowanie nie korzysta z ochrony prawnej przewidzianej w art. 5 k.c.[8], gdyż nie można czynić ze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa albo zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony[9].
Przepisy ustawy o kredycie konsumenckim nie przewidują sankcji za niedopełnienie przez kredytodawcę obowiązku dostarczenia nowego harmonogramu spłaty kredytu konsumenckiego. Jednak uporczywe uchylanie się przez kredytodawcę od obowiązku sporządzenia i dostarczenia kredytobiorcy harmonogramu spłaty kredytu konsumenckiego może zostać uznane za nieuczciwą praktykę rynkową w rozumieniu ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 roku o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym[10].
[1] Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (tj. Dz. U. 2019, poz. 1083).
[2] T. Czech, Kredyt konsumencki. Komentarz, Warszawa 2012, s. 381-382.
[3] M. Chruściak, M. Kłoda, A. Kopeć, G. Kott, T. Ostrowski, M. Szakun, Ustawa o kredycie konsumenckim. Rekomendacje interpretacyjne podstawowych regulacji. Komentarz, Warszawa 2012, s. 137.
[4] T. Czech, Kredyt konsumencki. Komentarz, Warszawa 2012, s. 385.
[5] Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (tj. Dz. U. 2019, poz. 1083).
[6] J. Niewiadomska [w:] Ustawa o kredycie konsumenckim. Komentarz (red. M. Stanisławska), Warszawa 2018, s. 109.
[7] T. Czech, Kredyt konsumencki. Komentarz, Warszawa 2012, s. 382-385.
[8] T. Czech, Kredyt konsumencki. Komentarz, Warszawa 2012, s. 383.
[9] Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tj. Dz. U. 2020, poz. 1740).
[10] M. Chruściak, M. Kłoda, A. Kopeć, G. Kott, T. Ostrowski, M. Szakun, Ustawa o kredycie konsumenckim. Rekomendacje interpretacyjne podstawowych regulacji. Komentarz, Warszawa 2012, s. 137-138.
