- Definicje
Zgodnie z art. 556 k.c. sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną (rękojmia).
Wada fizyczna to niezgodność towaru z umową, natomiast z wadą prawną mamy do czynienia wtedy, gdy zakupiony towar jest własnością osoby trzeciej – np. pochodzi z kradzieży albo jest obciążony prawem osoby trzeciej.
Z kolei gwarancją jest umową między dwiema stronami polegającą na dobrowolnym oświadczeniu, dotyczącym jakości towaru.
- Uprawnienia
Rękojmia:
1) żądanie usunięcia wady,
2) żądanie wymiany rzeczy na wolną od wad,
3) obniżenie ceny,
4) odstąpienie od umowy – jeśli wada jest istotna.
Gwarancja:
Zakres odpowiedzialności wynika z oświadczenia gwarancyjnego, najczęściej obejmuje zwrot ceny, wymianę lub naprawę rzeczy, ale warto zwrócić uwagę, że osoba udzielająca gwarancji samodzielnie określa swoje obowiązki
- Podobieństwa
Obie regulacje dotyczące gwarancji i rękojmi mają ochronić kupującego przed skutkami okoliczności, gdy sprzedana rzecz nie ma właściwości wynikających z umowy. Zarówno instytucja gwarancji jak i rękojmi za wady fizyczne rzeczy daje prawo domagania się przez kupującego podjęcia określonych działań dzięki którym otrzyma on nowy towar wolny od wad, towar naprawiony lub zwrot pieniędzy.
- Różnice
1.Rękojmia jest instytucją uregulowaną w kodeksie cywilnym (poświęcony jest jej cały II dział kodeksu, poczynając od art. 556).
Gwarancja z kolei jest dobrowolną umową między dwiema stronami, uzależnioną od wydania dokumentu gwarancyjnego.
Gwarancja powinna zawierać takie informacje jak:
- nazwa i adres gwaranta lub jego przedstawiciela w Polsce;
- czas trwania i zasięg terytorialny ochrony gwarancyjnej;
- uprawnienia przysługujące w razie stwierdzenia wady;
- stwierdzenie „gwarancja nie wyłącza, nie ogranicza ani nie zawiesza uprawnień kupującego wynikających z przepisów o rękojmi za wady rzeczy sprzedanej”.
2. Jeśli chodzi o kwestie odpowiedzialności, to w zakresie rękojmi za rzecz odpowiedzialność ponosi sprzedawca. W przypadku gwarancji za wadę produktu odpowiada gwarant, czyli podmiot wystawiający dokument gwarancyjny. Może być nim sprzedawca, producent lub dystrybutor.
3. Termin dochodzenia roszczeń w przypadku rękojmi -gdy wada fizyczna nowego produktu zostanie ujawniona przed upływem dwóch lat od zakupu (lub pięciu lat, w przypadku nieruchomości). W przypadku używanej rzeczy ruchomej- okres ten może zostać skrócony do 1 roku. Jeśli zaś chodzi o gwarancję, to termin dochodzenia roszczeń uzależniony jest od terminu wskazanego w dokumencie gwarancyjnym i może być dobrowolny. Gdy go jednak nie określono, przyjmuje się, że gwarancja trwa przez 2 lata od dnia wydania rzeczy.
4. Gwarancja dotyczy wyłącznie wad fizycznych produktu (niezgodności towaru z umową), natomiast rękojmia oprócz tego obejmuje również wady prawne, czyli np. obciążenia zakupionej rzeczy prawami osób trzecich.
5. Uprawnienia z gwarancji i rękojmi są od siebie niezależne. To kupujący decyduje, z którego z ww. chce skorzystać. W razie negatywnego wyniku może skorzystać także z drugiego trybu. .
