Mediacja to sposób na pozasądowe rozwiązanie spornych kwestii, np. między małżonkami dotyczących rozwodu, wspólnych dzieci, alimentów czy majątku. Jej celem jest pomoc osobom skonfliktowanym w osiągnięciu kompromisu i rozwiązania, które będzie wygraną dla obu stron. Z mediacji żadna strona nie powinna wyjść przegrana.
Bezstronna osoba mediatora pomaga stronom wyrazić swoje oczekiwania, przedstawić swoje propozycje i znaleźć wspólny środek będący tym, do czego każda ze stron zmierzała w danej sprawie. Mediacje są tajne, bezstronne i dobrowolne. Często są jedyną okazją, gdzie patrząc sobie w oczy strony mają możliwość wypowiedzenia swoich oczekiwań, braków, potrzeb, żali, ale także powiedzenia tego czego okazji nie miały, a co być może wypowiedziane zakończyłoby niepotrzebne spory.
Z mediacji warto skorzystać w dwóch przypadkach:
a) kiedy między stronami są nieporozumienia, które nie pozwalają normalnie, czyli spokojnie funkcjonować, ale nie chcą się oni rozstawać. Chcą kontynuować małżeństwo, pozostać w nim. Potrzebują natomiast bodźca i pomocy osoby bezstronnej, a jednocześnie nie chcą jeszcze podejmować terapii małżeńskiej;
b) kiedy strony lub przynajmniej jeden z małżonków jest zdecydowany na rozwód i chcą ustalić warunki rozstania, kwestie dotyczące władzy rodzicielskiej, miejsca zamieszkania dziecka, kontaktów i alimentów. W takiej sytuacji postępowanie sądowe przebiega szybko i bezboleśnie, bez niepotrzebnego stresu, kłótni i rozdrapywania ran.
Uzgodnione w trakcie mediacji kwestie dotyczące dzieci podpisane przez mediatora i strony nazywane są porozumieniem rodzicielskim, bądź planem wychowawczym.
W mediacji można również ustalić sposób rozstania. Strony ustalają czy chcą się rozwieść bez orzekania o winie, z orzeczeniem z winy obojga małżonków (wina/wina), czy też z wyłącznej winy jednego z małżonków. W mediacjach może być również poruszona kwestia podziału majątku wspólnego. Czy strony chcą go dzielić i w jaki sposób, a jeśli nie, to jak będą z niego korzystać, np. z wspólnego domu czy mieszkania po rozwodzie.
Jeżeli mediacja zakończy się ugodą, rozwód powinien przejść gładko, bez stresu i niepotrzebnego przedłużania. Postępowanie sądowe powinno w takim przypadku zakończyć się na jednej rozprawie.