Wiele małżeństw z uwagi na kryzys małżeński podejmuje decyzję o rozwodzie. Jednak w
jakich sytuacjach Sąd może orzec rozwód i czego strony mogą żądać. Aby Sąd mógł orzec rozwiązanie małżeństwa przez rozwód musi stwierdzić trwały i zupełnyrozkład pożycia małżeńskiego. Małżonków wiążą trzy więzi: więź emocjonalna, więź fizycznai więź gospodarcza. Jeżeli pomiędzy małżonkami doszło do jakiegoś rozkładu ale nie jest onani trwały ani zupełny, sąd może orzec separację.
Pozew o rozwód składa się do Sądu Okręgowego właściwego dla ostatniego wspólnego
miejsca zamieszkania małżonków. Wraz ze złożeniem pozwu należy opłacić opłatę sądową
w wysokości 600 zł. Opłatę można uiścić przelewem na właściwy rachunek bankowy sądu
lub też opłacić w kasie sądu.
Podstawowym żądaniem w sprawie o rozwód jest żądanie rozwiązania małżeństwa.
Sąd może orzec rozwód bez orzekania o winie, z wyłącznej winy jednego z małżonków lub z
winy obojga małżonków.
Przykładowe żądanie to:
wnoszę o rozwiązanie małżeństwa powódki Janiny Kowalskiej z domu Kot z pozwanym
Janem Kowalskim, zawartego w dniu 7 czerwca 2000 r. przed Kierownikiem Urzędu Stanu
Cywilnego w Ustce, nr aktu małżeństwa 2345/2000, poprzez rozwód z wyłącznej winy
pozwanego.
W praktyce bardzo często zdarza się, że sprawy o rozwód bez orzekania o winie są
rozpoznawane dużo szybciej niż sprawy, w której dochodzi się winy. Wynika to z
konieczności przeprowadzenia dodatkowego postępowania dowodowego w celu wykazania,
która ze stron ponosi winę za rozpad małżeństwa.
Kolejnym żądaniem jakie może być dochodzone w pozwie jest roszczenie związane z
dziećmi stron.
Do takich roszczeń należą: roszczenia o alimenty, roszczenia o władzę rodzicielską i miejsce
zamieszkania dziecka oraz roszczenia o kontakty z dziećmi.
Istotnym jest to, że każde z tych roszczeń jest osobnym i niezależnym roszczeniem. W
żadnym wypadku nie można uzależniać np. alimentów od tego czy i w jakim zakresie będą
zakreślone kontakty z dzieckiem.
Jeżeli chodzi o alimenty to ich wysokość uzależniona jest od uzasadnionych potrzeb dziecka
oraz możliwości finansowych i zarobkowych zobowiązanego rodzica. Sąd będzie badał czy
podane przez strony okoliczności w tych właśnie zakresach. Aby wykazać te okoliczności w
praktyce przedkłada się dowody z dokumentów w postaci paragonów, faktur, decyzji
administracyjnych, zaświadczeń, wydruków transakcji bankowych, umów o pracę itp. oraz z
zeznań stron.
Przykładowe żądanie to:
wnoszę o zobowiązanie pozwanego Jana Kowalskiego do uiszczania na rzecz Aleksandry
Kowalskiej urodzonej 02.02.2005 r., małoletniej córki stron, alimentów w miesięcznej kwocie
500 zł (pięćset) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, do 15- go dnia każdego
miesiąca, do rąk matki Janiny Kowalskiej.
W zakresie władzy rodzicielskiej Sąd może wydać następujące orzeczenie: pozostawić
władzę rodzicielską obojgu rodziców, ograniczyć władzę jednego rodzica lub pozbawić go
władzy całkowicie.
Według Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, sam fakt, że rodzice mieszkają już w
rozłączeniu może stanowić podstawę do ograniczenia władzy rodzicielskiej. Jednakże jeżeli
strony po rozstaniu potrafią dojść do porozumienia w zakresie wychowania dzieci i
przedstawią plan rodzicielski, który Sąd zaakceptuje, władza pozostanie przy obojgu
rodziców.
Niezależnie od władzy rodzicielskiej Sąd orzeknie o tym, przy którym z rodziców znajduje się
miejsce zamieszkania dziecka. Ma to istotne znaczenie z punktu widzenia właściwości
organów administracji publicznej i szkoły dziecka.
Ostatnim roszczeniem jest roszczenie dot. kontaktów z dzieckiem. W tym zakresie duże ale
nie jedyne znaczenie będzie miało to, czy rodzice potrafią ze sobą współpracować. Kontakty
mogą być orzeczone w bardzo znikomym zakresie, np. 2 h co dwa tygodnie w miejscu
zamieszkania dziecka w obecności drugiego rodzica lub kuratora. Mogą być również
orzeczone w bardzo szerokim zakresie lub pozostawione samym stronom do
rozstrzygnięcia w praktyce.
Ostatnim roszczeniem jest rozstrzygnięcie o sposobie korzystania ze wspólnej
nieruchomości. Ma ono sens jedynie, gdy strony w dalszym ciągu mieszkają ze sobą. W
takim wypadku Sąd może rozstrzygnąć w jaki sposób strony będą ze sobą dalej
kooegzystować po orzeczeniu rozwodu, np. kto z jakiego pokoju będzie korzystał, czy
kuchnia i łazienka będą wspólne itp.
Sytuacja związana z rozwodem dla wielu osób jest niezwykle stresująca. Warto zatem
skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika. Pamiętać należy, że nawet trudna
sytuacja finansowa nie musi oznaczać rezygnacji z pomocy prawnej. Każdy ma bowiem
możliwość złożenia wniosku o przyznanie mu pełnomocnika z urzędu.