Postępowanie sądowe w sprawie o rozwód skutkuje rozwiązaniem małżeństwa stron. Rozwiązanie małżeństwa stron powoduje powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowej. Ustanie wspólności majątkowej między małżonkami daje możliwość do wystąpienia z wnioskiem o dokonanie podziału majątku wspólnego stron. Zazwyczaj rozwiedzeni małżonkowie po uprawomocnieniu się wyroku w sprawie o rozwód wszczynają postępowanie o podział majątku w odrębnym postępowaniu przed sądem rejonowym.
Warto jednak zaznaczyć, iż istnieje możliwość podziału majątku stron już w ramach postępowania w sprawie o rozwód. Wymaga to spełnienia określonych warunków. Stosownie do art. 58 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, Sąd na wniosek jednego z małżonków może w wyroku orzekającym rozwód dokonać podziału majątku wspólnego, jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu. Wskazany przepis jednocześnie nie wyjaśnia, kiedy miałoby dojść do nadmiernej zwłoki w postępowaniu. Wykładni „nadmiernej zwłoki” dokonał Sąd Najwyższy w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z 13.01.1978 r., III CZP 30/77, OSNC 1978/3, poz. 39, oraz postanowieniu z 16.06.2016 r., V CZ 25/16, LEX nr 2096721, wskazując, iż do nadmiernej zwłoki w postępowaniu nie dojdzie, jeżeli między stronami nie ma sporu co do składu i sposobu podziału tego majątku lub wyjaśnienie spornych między stronami okoliczności bądź też takich okoliczności, które sąd obowiązany jest ustalić z urzędu, wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w ograniczonym przedmiotowo i czasowo zakresie.
Jak kształtuje się opłata sądowa od wniosku o podział majątku wspólnego złożonego w ramach postępowania w sprawie o rozwód?
Opłata sądowa od pozwu o rozwód jest opłatą stałą i stosownie do art. 26 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych wynosi 600 zł. W toku postępowania rozwodowego może powstać konieczność uiszczenia innych opłat, np. związanych z wnioskiem o zabezpieczenie. W przypadku wniesienia w pozwie o rozwód również wniosku o dokonanie podziału majątku wspólnego stron, opłata sądowa od wniosku o podział majątku wspólnego małżonków nie jest uiszczana na etapie pozwu o rozwód. Opłata ta zostanie rozliczona dopiero w orzeczeniu kończącym postępowanie o rozwód, czyli w wyroku rozwodowym stosownie do art. 26 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Wysokość opłaty podlegającej rozliczeniu to kwota 1000 bądź 300 złotych. Zasadą jest, iż wniosek podlega opłacie stałej w kwocie 1000 zł, jednakże jeżeli wniosek będzie zawierał zgodny projekt podziału tego majątku, pobiera się opłatę stałą w kwocie 300 złotych.