Obecnie bardzo często do sądów składane są pozwy w postępowaniu upominawczym. Związane jest to głównie z tym, iż pozwala na stosunkowo szybkie dochodzenie należności. Potencjalny dłużnik po odebraniu nakazu zapłaty musi działać. Ma w tym zakresie dwie możliwości, o których poucza go sąd doręczając taki nakaz.
Pierwsze pouczenie dotyczy tego, iż nakaz zapłaty można zaskarżyć poprzezwniesienie sprzeciwu. Sąd wskazujetermin, w którym można to zrobić. W każdym przypadku wynosi on 2 tygodnie. Termin ten wynika z regulacji zawartej w przepisie art. 502 § 1 kodeksu postępowania cywilnego, którego brzmienie jest następujące: W nakazie zapłaty nakazuje się pozwanemu, żeby w ciągu dwóch tygodni od doręczenia tego nakazu zaspokoił roszczenie w całości wraz z kosztami albo w tym terminie wniósł sprzeciw do sądu.
Jak wynika z powyższego drugie pouczenie i zarazem druga możliwość działania pozwanego – dłużnika jest uregulowanie zaległości razem z kosztami jakie wynikły w związku ze skierowaniem sprawy do sądu. W przypadku gdy pozwany nie kwestionuje roszczenia i nie widzi podstaw do wniesienia sprzeciwu wskazane jest uregulowanie należności określonych w nakazie, ponieważ pozwoli to na uniknięcie dodatkowych kosztów jakie może spowodować wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Podkreślić należy, iż takie postępowanie prowadzić może komornik na wniosek wierzyciela czyli w tej sytuacji powoda. W przypadku gdy pozwany kwestionuje zasadność lub wysokość dochodzonej pozwem kwoty konieczne jest złożenie sprzeciwu we wskazanym terminie 2 tygodni. Taki sprzeciw kierujemy do sądu, od którego otrzymamy nakaz zapłaty. W konsekwencji prawidłowo złożonego sprzeciwu nakaz zapłaty utraci moc i nie dojdzie do jego uprawomocnienia.
Pamiętać należy, iż omawiany sprzeciw od nakazu zapłaty to nic innego jak pismo procesowe. W związku z powyższym musi spełniać wymogi formalne jakie stawiane są takim pismom. Konieczne jest jego wniesienie w formie pisemnej. Sąd wraz z nakazem doręczy nam pozew. Musimy koniecznie sprawdzić czy nie zostało on złożony na formularzu urzędowym. Jeżeli tak to sprzeciw także trzeba złożyć na formularzu. Wskazać należy, iż formularze jakimi mamy się posługiwać w tym przypadku są dostępne na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości w zakładce Formularze pism procesowych w postępowaniu cywilnym (https://arch-bip.ms.gov.pl/pl/formularze/formularze-pism-procesowych-w-postepowaniu-cywilnym). W sprzeciwie musi wskazać czy zaskarżamy nakaz w całości, czy w części, po drugie przedstawić zarzuty jakie kieruje w stosunku do nakazu zapłaty, a także wskazać okoliczności faktyczne i przedstawić dowody jakie potwierdzą nasze stanowisko. Jeżeli przykładowo zapomnimy podpisać sprzeciw, nie dołączymy odpisu czyli egzemplarza dla drugiej strony to wystąpią tzw. braki formalne. W takim przypadku sąd wezwie nas jako pozwanego do uzupełnienia tych braków.
Skuteczne wniesienie sprzeciwu spowoduje natomiast utratę mocy nakazu zapłaty. Sąd w takim przypadku wyznacza termin rozprawy i zarządza doręczenie powodowi naszego sprzeciwu. Dalsze postępowanie toczyć będzie się już przed sądem I instancji.
Podkreślić należy, iż niewniesienie sprzeciwu skutkuje uprawomocnieniem się nakazu zapłaty, a przypadku zaskarżenia jego części, prawidłowo wniesiony sprzeciw powoduje, że tylko w tej właśnie części nakaz zapłaty traci moc.