„Działką ROD” według definicji ustawowej jest podstawowa jednostka przestrzenna rodzinnego ogrodu działkowego, której powierzchnia nie może przekraczać 500 m2, służącą zaspokajaniu potrzeb działkowca i jego rodziny w zakresie prowadzenia upraw ogrodniczych, wypoczynku i rekreacji. Działkowiec, czyli osoba uprawniona do korzystania z działki, nie posiada prawa własności działki, a ustanowienie prawa do działki następuje na
podstawie umowy dzierżawy działkowej. Umowa dzierżawy zawierana jest pomiędzy stowarzyszeniem ogrodowym a pełnoletnią osobą fizyczną. Przez umowę dzierżawy działkowej stowarzyszenie ogrodowe zobowiązuje się oddać działkowcowi działkę na czas nieoznaczony do używania i pobierania z niej pożytków, a działkowiec zobowiązuje się używać działkę zgodnie z jej przeznaczeniem, przestrzegać regulaminu oraz uiszczać opłaty ogrodowe. Umowę dzierżawy działki ROD zawiera się w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
Prawo do działki wygasa między innymi wskutek śmierci działkowca, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Prawo do działki nie wchodzi do masy spadkowej po zmarłym, tym samym nie podlega dziedziczeniu na zasadach ogólnych. Dziedziczeniu podlegać będzie natomiast mienie znajdujące się na działce. Nie oznacza to jednak, że prawa do działki nie mogą zachować osoby najbliższe zmarłego. Zgodnie z art. 38 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych w razie śmierci jednego z małżonków prawo do działki, które przysługiwało obojgu małżonkom, przypada drugiemu małżonkowi. Jeżeli małżonek nie posiadał prawa do działki, może w terminie 6 miesięcy od dnia śmierci małżonka złożyć oświadczenie woli o wstąpieniu w stosunek prawny wynikający z tego prawa, pod rygorem wygaśnięcia prawa do działki. W przypadku, kiedy osoba zmarła nie pozostawiła małżonka bądź małżonek zmarłego nie współdzielił ze zmarłym prawa do działki lub nie złożył oświadczenia, o którym mowa wyżej, roszczenie o ustanowienie prawa do działki po zmarłym przysługuje innym osobom bliskim. Przez osobę bliską działkowca, poza małżonkiem, należy rozumieć zstępnych małżonka, wstępnych, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa oraz osoby pozostające z działkowcem w stosunku przysposobienia. Oświadczenie woli o wstąpieniu w stosunek prawny wynikający z prawa do działki osoby bliskie zmarłego powinny złożyć w terminie 3 miesięcy od powstania tego prawa. Okolicznością sprzyjającą w uzyskaniu prawa do działki, w przypadku kilku osób uprawnionych i chętnych do uzyskania tego prawa, będzie wcześniejsze wspólne korzystanie z działki ze zmarłym. W przypadku braku pozostawienia przez zmarłego małżonka bądź innych osób bliskich lub braku złożenia przez wymienione osoby oświadczenia o wstąpieniu w stosunek prawny w zakresie prawa do działki, prawo do działki wygasa.
