Ustawodawca w sprawach karnych wprowadził możliwość aby zakończyć sprawę w trybie konsensualnym, co oznacza, że proponowana jest kara jeszcze przed wydaniem przez Sąd wyroku. Taki sposób zakończenia procesu karnego uregulowany został w art. 387 kodeksu postępowania karnego.
Jako osoba podejrzana może być Ci zaproponowana np. przez Policjanta, prokuratora kara na którą to możesz się zgodzić [nie musisz]. W praktyce wygląda to tak, iż po złożeniu wyjaśnień np. na Policji, policjant proponuje wymiar kary lub środki karne za zarzucane przestępstwo. Innym sposobem skorzystania z tej instytucji jest złożenie wniosku o wydane wyroku skazującego ( art. 335 kodeksu postępowania karnego) i tutaj ty proponujesz karę lub środki karne. Kolejną możliwością jest skorzystanie z tego prawa podczas przesłuchania na rozprawie, istnieje termin i w kodeksie ustawodawca wskazuje, że z tego typu dobrodziejstwa można skorzystać tylko i wyłącznie do czasu zakończenia pierwszego przesłuchania wszystkich oskarżonych na rozprawie.
Z dobrowolnego poddana się karze zazwyczaj korzysta oskarżony, który to przyznał się do zarzucanego czynu i złożył wyjaśnienia, żałuje za czyn i wyraża skruchę.
Finalnie to Sąd wydaje wyrok, dlatego też musi wyrazić zgodę na propozycje.
Musimy pamiętać, że jeśli zapadnie Wyrok w rezultacie skorzystania z tego typu rozstrzygnięcia, to mamy ograniczone możliwości co do ewentualnego odwołania. To znaczy, że jeśli Sąd przychyli się do wniosku o dobrowolne poddanie się karze, a jednak my chcielibyśmy się odwołać to finalnie podstawą apelacji od wyroku sądu I instancji nie może być wówczas:
- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
- zarzut rażącej niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka.
Jest to istotne ograniczenie. Bowiem, nie możemy zarzucić w apelacji, że nie jest się sprawcą przestępstwa, ponieważ sąd źle ustalił fakty w sprawie. Nie można także zarzucić, że kara, na którą się zgodziliśmy, jest według Nas zbyt surowa.
Gdy Sąd wyrazi zgodę na rozpoznanie sprawy w trybie konsensualnym, wówczas skraca to postępowanie, albowiem nie są słuchani świadkowie, nie są przeprowadzane dowody, co może przyczynić się do zniwelowania kosztów.
Dobrowolne poddanie się karze skutkuje tym, że sprawa może odbyć się na jednej rozprawie. Jest to instytucja, którą warto rozpatrzeć w sytuacji gdy chcielibyśmy zakończyć spór. Natomiast w wielu przypadkach może być to błędem, np. w sytuacji gdy mógłby zapaść wyrok uniewinniający to gdy poddamy się karze, nie zostaną przeprowadzone dowody, np. przesłuchanie świadków, biegłych, a rozstrzygnięcie będzie skazujące. Reasumując poddaje pod wielką rozwagę możliwość twojej decyzji co do dobrowolnego poddania się karzę