Coraz częściej kupujemy towary w sklepach internetowych. Powody są różne, niejednokrotnie niższe ceny, możliwość zamawiania towaru o każdej porze dnia i nocy.
Należy jednak pamiętać, że robienie zakupów przez Internet wymaga pewnych środków ostrożności.
W szczególności nie przekazujmy swoich danych, które prawdopodobnie w ogóle nie są konieczne do dokonania określonej transakcji np. podawanie nr PESEL, imion rodziców. Należy zwracać też uwagę na to, pod hasłem „super promocja” może czyhać na nas jakieś niebezpieczeństwo. Być może towar znacznie tańszy niż u innych sprzedawców może być np. wadliwy.
Nasze uprawnienia reguluje ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta.
W art. 27 wyżej wymienionej ustawy znajdziemy informacje, że konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, może w terminie 14 dni odstąpić od niej bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów. Z kolejnych przepisów wynika, że od umowy można odstąpić składając przedsiębiorcy oświadczenie o odstąpieniu od umowy.
W tym samym akcie prawnym czytamy, że przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy, zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym koszty dostarczenia rzeczy. Od tego jest jednak jeden wyjątek. Jeżeli konsument wybrał sposób dostarczenia rzeczy inny niż najtańszy zwykły sposób dostarczenia oferowany przez przedsiębiorcę, przedsiębiorca nie jest zobowiązany do zwrotu konsumentowi poniesionych przez niego dodatkowych kosztów.
W oświadczeniu o odstąpieniu od umowy powinniśmy zawrzeć następujące informacje: pełna nazwa przedsiębiorcy, jego adres, o ile są znane to też nr telefonu, faksu, adres e-mail, następnie formułkę „ ja (imię i nazwisko) informuję o moim odstąpieniu od umowy sprzedaży rzeczy…”, dalej powinna zostać zawarta data zawarcia umowy, odbioru rzeczy, adres kupującego, podpis i data. Może zdarzyć się taka sytuacja, że sprzedawca nie poinformował konsumenta o prawie do odstąpienia od umowy. Wówczas takie uprawnienie trwa przez okres 12 miesięcy od momentu, w którym upłynie 14 dni od daty zawarcia umowy.
Prawo do odstąpienia od umowy zawiera liczne wyjątki, w szczególności dotyczące sprzedaży usług.
Jako przykłady należy wymienić m.in. umowy:
- o świadczenie usług, jeżeli przedsiębiorca wykonał w pełni usługę za wyraźną zgodą konsumenta,
- w której przedmiotem świadczenia jest rzecz ulegająca szybkiemu zepsuciu lub mająca krótki termin przydatności do użycia;
- zawartej w drodze aukcji publicznej;
- w której konsument wyraźnie żądał, aby przedsiębiorca do niego przyjechał w celu dokonania pilnej naprawy lub konserwacji;
- w której przedmiotem świadczenia jest rzecz dostarczana w zapieczętowanym opakowaniu, której po otwarciu opakowania nie można zwrócić ze względu na ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu;
Poza tym prawo reguluje też kwestię oferty dokonywanej telefonicznie. Jeżeli przedsiębiorca kontaktuje się z konsumentem przez telefon w celu zawarcia umowy na odległość, ma obowiązek na początku rozmowy poinformować konsumenta o tym celu, a ponadto podać identyfikujące go dane oraz dane identyfikujące osobę, w imieniu której telefonuje. Ponadto warto pamiętać, że jeśli przedsiębiorca proponuje konsumentowi zawarcie umowy przez telefon, ma obowiązek potwierdzić treść proponowanej umowy na papierze lub innym trwałym nośniku. Oświadczenie konsumenta o zawarciu umowy jest skuteczne, jeżeli zostało utrwalone na papierze lub innym trwałym nośniku po otrzymaniu potwierdzenia od przedsiębiorcy.
Instytucje chroniące interesy konsumentów to m.in.:
-
URZĄD OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW HTTPS://WWW.UOKIK.GOV.PL/, 22 55 60 800
E-MAIL Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
-
POWIATOWY RZECZNIK KONSUMENTÓW
-
INSPEKCJA HANDLOWA W WOJEWÓDZTWACH
-
INSPEKCJA SANITARNA HTTP://GIS.GOV.PL/
-
POWIATOWY INSPEKTOR WETERYNARII
-
INSPEKCJA JAKOŚCI HANDLOWEJ ARTYKUŁÓW ROLNO-SPOŻYWCZYCH
-
FEDERACJA KONSUMENTÓW HTTP://WWW.FEDERACJA-KONSUMENTOW.ORG.PL/, (22) 827-11-73, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
-
STOWARZYSZENIE KONSUMENTÓW POLSKICH
-
POLSKIE TOWARZYSTWO EKONOMIKI GOSPODARSTWA DOMOWEGO
-
FUNDACJA TEST JAKOŚCI
-
BIURA PORAD OBYWATELSKICH HTTP://ZBPO.ORG.PL/PAGE/PL
-
PUNKTY NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ HTTP://WWW.DARMOWAPOMOC.COM.PL
Warto również zwrócić uwagę na transakcje dokonywane między osobami prywatnymi, tzn. gdy sprzedającym nie jest osoba prowadząca działalność gospodarczą. To zagadnienie reguluje Kodeks Cywilny w art. 556 i następne.
Wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli:
1) nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;
2) nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;
3) nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;
4) została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.
Sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy.
Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo usunięcia wady.
Kupujący nie może odstąpić od umowy, jeżeli wada jest nieistotna.
Natomiast wada prawna polega na tym, że sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana stanowi własność osoby trzeciej albo jeżeli jest obciążona prawem osoby trzeciej, a także jeżeli ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą wynika z decyzji lub orzeczenia właściwego organu; w razie sprzedaży prawa sprzedawca jest odpowiedzialny także za istnienie prawa.
Oprac.
Tomasz Marcin Cisewski